Φτιάξε τη δικιά σου «εναλλακτική» θεραπευτική: Μπορείς.
γράφει ο Mersault μεσάνυχτα |ΤνπτνμμσΦαντάζομαι μια Κουρούνεια θεραπευτική, ή μια Ολντμπόια ιατρική (αναφέρομαι σ’αυτούς που ξέρω ότι δε θα με παρεξηγήσουν) και θέλω να ανατρέξω εκεί για να θεραπευθώ από τις φλύκταινες που έβγαλα σήμερα διαβάζοντας το σημερινό Βήμα science, το οποίο Βήμα science έχει τόση σχέση με την επιστήμη όση κι εγώ με το χόκευ επί πάγου.
Με αφορμή λοιπόν το νέο μεταπτυχιακό «Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Σχήματα – Κλασσική Ομοιοπαθητική» του τμήματος μηχανικών σχεδίασης προϊόντων και συστημάτων του πανεπιστημίου Αιγαίου, δημοσιεύεται σήμερα μια συνέντευξη του κ. Βυθούλκα, διευθυντή και ιδρυτή της διεθνούς ακαδημίας κλασσικής ομοιοπαθητικής, κατόχου του «εναλλακτικού» νομπέλ κ.λπ.
Το ότι δε ζητήθηκε η γνώμη του ιατρικού συλλόγου στο ρεπορτάζ, είναι ένα θέμα. Τα ατοπήματα που διαβάζω όμως, είναι ένα άλλο.
Το βασικό της ιστορίας, είναι το επιχείρημα των ομοιοπαθητικών, όπως διαβάζω, ότι η τελευταία θεωρεί τον κάθε ασθενή ξεχωριστό και θεραπεύει τη δική του νόσο και γι’αυτό δεν είναι εύκολο να υπάρξουν διπλές τυφλές κλινικές δοκιμές.
Τότε, γιατί αναφέρεται η μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο του Μπρίστολ για τα «οφέλη» της ομοιοπαθητικής; Γιατί η ανάγκη επιβεβαίωσης μέσω μελετών των οποίων απορρίπτουν;
Πούτσες.
Οι μελέτες σύνθεσης των επί μέρους πειραματικών ευρημάτων της ομοιοπαθητικής δείχνουν ότι αυτή η θεραπεία είναι μετρίως αποτελεσματική (έναντι placebo θεραπείας) μόνο στις μελέτες με χαμηλό μεθοδολογικό υπόβαθρο, ενώ στις μελέτες με καλή μεθοδολογία η αποτελεσματικότητα μειώνονταν ( Βλ. Evidence of clinical efficiency of homeopathy: a meta-analysis of clinical trials, European Journal of Clinical Pharmacology, 56, 1:27-33, 2000 ).
H ομοιοπαθητική είναι ένα οικοδόμημα που στέκεται σε επιστημονικά ατεκμηρίωτες απόψεις. Και την κάναμε μεταπτυχιακό.
Νοιώθω ότι το να γίνονται κλινικές δοκιμές ομοιοπαθητικών θεραπειών είναι ΑΝΗΘΙΚΟ, επικίνδυνο για τους ασθενείς και χάσιμο χρόνου και πόρων που μπορούν να αξιοποιηθούν καλύτερα σε μελέτη νέων ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ θεραπειών.
Και την κάναμε μεταπτυχιακό.
Ελλάδα 2007: Με βουντού και ματζούνια στο πανεπιστήμιο.
Μαριέτα, είσαι η αγαπημένη μου ηρωίδα.
– Dr Mersault,
http://www.syros.aegean.gr/homeopathy/el/Location_el.htm
κυριακή 20 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Σ” ένα σημείο θα διαφωνήσω. Γιατί η συνηθισμένη, συμβατική ιατρική είναι επιστήμη κι η ομοιοπαθητική δεν είναι; Με ποιό κριτήριο διαχωρίζετε την επιστήμη από την μαγεία;
δευτέρα 21 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Δεν καταλαβαίνω πως συμφωνείς και διαφωνείς ταυτόχρονα.
Τα κριτήρια της επιστήμης, είναι τα εξής:
– Εύρεση, μελέτη και κατανόηση του τι έχει γίνει πάνω στο πρόβλημα από προηγούμενους ερευνητές.
– Διαμόρφωση υπόθεσης η οποία είναι πειραματικά ελέγξιμη (δηλ. μπορεί να ενισχυθεί/αποδειχθεί ή να αποδυναμωθεί/καταρριφθεί από πειραματικά δεδομένα).
– Πειραματικός σχεδιασμός που εξασφαλίζει ότι (α) οι πεποιθήσεις/προτιμήσεις του ερευνητή δεν μπορούν να επηρρεάσουν το αποτέλεσμα του πειράματος, (β) τα αποτελέσματα δεν είναι προϊόν τύχης, (γ) το πείραμα μπορεί να επαναληφθεί/ελεγχθεί από άλλους και (δ) τα αποτελέσματα δεν είναι προϊόν παρεμβολής αιτίων άλλων απ’αυτούς που περιγράφονται στην υπόθεση.
– Εκτέλεση του πειράματος ώστε να μην αλλοιώνει το σχεδιασμό.
– Άρτια ανάλυση των πειραματικών αποτελεσμάτων.
– Έλεγχος από ανεξάρτητους ερευνητές που εργάζονται στον ίδιο χώρο – οι επιστήμονες υποχρεώνονται να αποστέλλουν τις μελέτες τους για να κριθούν από άλλους επιστήμονες.
– Επανάληψη της μελέτης από άλλα, ανεξάρτητα εργαστήρια.
– Σύνθεση των επί μέρους συμπερασμάτων σε κάποιο ερευνητικό πεδίο.
Συνεπώς, όταν μιλάμε στην ομοιοπαθητική για δοξασίες τύπου «Κανόνας των ομοίων», ή «Κανόνας του απειροελαχίστου» κλπ, δεν μιλάμε για επιστήμη.
Διάβασε περισσότερα εδώ, εδώ, ή ψάξε στο Medline σχετικά άρθρα.
δευτέρα 21 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Να δηλώσω εδώ πως δεν γνωρίζω το παραμικρό ούτε περί ιατρικής ούτε περί ομοιοπαθητικής κι ότι επίσης είμαι φοιτητής μιας θετικής επιστήμης και ότι το (απλοϊκό) ενδιαφέρον μου έχει να κάνει με την φύση της επιστήμης.
Αυτά που γράψατε μοιάζουν περισσότερο με μεθοδολογία διάψευσης/επαλήθευσης μιας συγκεκριμένης υπόθεσης και λιγότερο με κριτήρια επιστήμης.
Επιστήμη δεν μπορεί να είναι μόνο δοκιμή και πλάνη. Και εν πάσει περιπτώσει, γιατί να δοκιμάσεις εκείνο και όχι το άλλο; Κι αν δοκιμάσεις το άλλο και πιάσει, ενώ αυτό δεν πιάνει;
Ένα επιστημονικό ερευνητικό πρόγραμμα απαιτείται να έχει την θεωρία/πυρήνα του (μια σειρά από αξιώματα) και τις ευρετικές του, αρνητική και θετική.
Βλέπετε Λάκατος κυρίως, Κουν για μια διαφορετική προσέγγιση. Θα σας πρότεινα και τον Bachelard (αγαπημένο διανοητή του Ελύτη, λέει ο Ευγένιος), αλλά δεν έχω καμμιά online αναφορά.
Και ένα παράδειγμα. Όντας το λειτουργικό σύστημα ένα προϊόν της νεοτάτης επιστήμης των υπολογιστών μπορώ να προβλέψω πότε θα πάψει να ανταποκρίνεται το εν λόγω λειτουργικό; Μπορώ να προβλέψω πόση ώρα θα τρέχει ένα πρόγραμμα; Δυστυχώς, αν δεν μπορώ, δεν μιλάμε για επιστήμη. Δεν συμφωνείτε;
Ομοιώς θα μπορούσα να μιλήσω για την ιατρική, που μου μοιάζει περισσότερο για συμπτωματολογία.
τρίτη 22 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Γράφετε ότι «Ένα επιστημονικό ερευνητικό πρόγραμμα απαιτείται να έχει την θεωρία/πυρήνα του (μια σειρά από αξιώματα) και τις ευρετικές του, αρνητική και θετική.
Βλέπετε Λάκατος κυρίως, Κουν για μια διαφορετική προσέγγιση.»
Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω τη διαφορά μεταξύ των κριτηρίων που παράθεσα, με αυτό που γράψατε εσείς.
Αν έχετε τη διάθεση να μου την εξηγήσετε, καθώς και να μου δείξετε πως σύμφωνα με το δικό σας κριτήριο, η ομοιοπαθητική εμπίπτει στον ορισμό σας περί επιστήμης.
τρίτη 22 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Ένα ε. ε. π. είναι κάτι πολύ ευρύτερο από μια απλή δοκιμή υπόθεσης.
Μια από τις διαφορές είναι ότι τα ε. π. είναι θεωρητικές δομές που σε κάποιο σημείο της πορείας τους (μπορεί και να) χρησιμοποιούν τον αλγόριθμο που δώσατε προς επιβεβαίωση/διάψευση μιας υπόθεσης.
Μια άλλη διαφορά είναι ότι, εξ ορισμού, ο σκληρός πυρήνας ενός ε. π. δεν τίθεται σε δοκιμή. Αντίθετα, όποιες υποθέσεις/εικασίες προκύπτουν από τον πυρήνα, και μέσα στο συγκεκριμένο πλαίσιο, αυτές δοκιμάζονται/αξιολογούνται. Ας πούμε, για να σας το πω πολύ χοντρικά, ας πούμε πως το ερευνητικό μου πρόγραμμα ασχολείται με την ευκλείδια γεωμετρία. Μπορεί να διαλέξω να δεχθώ το πέμπτο αίτημα (περί παραλλήλων, νομίζω), μπορεί και όχι. Αυτή η (μεταφυσική εν πολλοίς) επιλογή, είναι κατά Λάκατος δόκιμη και επιτρεπτή. Τώρα, αν καταλήξω κάποια στιγμή στην εικασία πως το άθροισμα των τετραγώνων των δύο κάθετων πλευρών ενός ορθογωνίου τριγώνου είναι ίσο με το τετράγωνο της υποτεινούσης, αυτό είναι κάτι που οφείλω να ελέγξω. Μπορώ να το αποδείξω/διαψεύσω χρησιμοποιώντας μόνο τα αξιώματά μου (τον σκληρό πυρήνα);
Κατά κάποιο τρόπο, ο Λάκατος έφερε την επιστήμη ποιο κοντά στα μαθηματικά και την απομάκρυνε από την απλοϊκή διαδικασία δοκιμής και πλάνης.
Όσον αφορά στην ομοιοπαθητική, αν υπάρχουν κάποιοι που ασχολούνται με τον τρόπου που εν τάχει περιέγραψα, τότε όντως κάνουν επιστήμη και όχι μεταφυσική. Τα αποτελέσματά τους είναι δευτερεύοντα και σε μεγάλο βαθμό κρίνονται από αντίστοιχα ανταγωνιστικά ε. π. όσο και από την ιστορία.
τρίτη 22 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Συγγνώμη για το μέγεθος του σχολίου, είναι δύσκολο θέμα. Ελπίζω να έγινα κατανοητός. Σε περίπτωση που δεν το πέτυχα, κατηγορείστε τον αγγελιοφόρο και όχι το μήνυμα.
τρίτη 22 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Για να θέσω πιο πρακτικά το ζήτημα, η αρχή «λειτουργίας» της ομοιοπαθητικής είναι μεταφυσική, διότι υποτίθεται πως δρα σε «ενεργειακό» επίπεδο — κάτι που δεν έχει αποδειχθεί ποτέ πως υφίσταται.
Η μεθοδολογία δεν αρκεί για να χαρακτηρίσουμε κάτι επιστήμη.
τρίτη 22 μαΐου '07, μεσάνυχτα
– Ok, το έκανα το διάβασμά μου.
Ο Lakatos δεν αποφεύγει να απαντήσει (αν τα μαθηματικά είναι ισότιμα με τη φυσική επιστήμη, την ιατρική κλπ) ποιες είναι οι «βασικές προτάσεις» για το θέμα που προσφέρουν δυνάμει δημιουργούς ψεύδους στις προτεινόμενες μη τυπικές μαθηματικές θεωρίες.
Διαβάζω επίσης ότι είχε δίκιο στην κριτική του για το λάθος να ταυτίζονται τα ίδια τα μαθηματικά με το μοντέλο ή την αναπαράστασή τους στα μεταμαθηματικά.
Αντιλαμβάνομαι ότι η συζήτησή μας έχει ξεφύγει όμως:
Η παγκρεατίτιδα δεν είναι συμμετρικές διγραμικές μορφές, το άσθμα δεν είναι οι τυπικά μη αποκρίσιμες προτάσεις στο Principia Mathematica και τέλος η ζωή των ασθενών δεν είναι αξίωμα που το εξετάζουμε με όρους τυπικής λογικής.
Αυτά κι εύχομαι να κατάλαβες.
– cyrusgeo, ναι.
τετάρτη 23 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Novalis: Η κλασσική ιατρική είναι μια συστηματική εμπειρογνωσία, η οποία δεν έρχεται σε αντίθεση με τα όσα γνωρίζουμε από τις φυσικές επιστήμες. Η ομοιοπαθητική είναι μια εξ αρχής μαγική διαδικασία, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την φυσική π.χ. όταν ισχυρίζεται ότι αν διαλύσεις κάτι μέσα σε νερό και αραιώσεις επανειλημμένα το διάλυμα, μέχρις στατιστικής βεβαιότητας ότι δεν έχει μείνει ούτε μόριο από την αρχική διαλυθείσα ουσία, το νερό όχι απλά «θυμάται» την ουσία που έχει διαλυθεί, αλλά έχει βιολογική δράση τέτοια που αναιρεί τα συμπτώματα που προκαλεί η διαλυμένη ουσία στον άνθρωπο
τετάρτη 23 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Γράφει ο cyrusgeo: […]η αρχή “λειτουργίας” της ομοιοπαθητικής είναι μεταφυσική[…]
Γράφει ο talos:Η ομοιοπαθητική είναι μια εξ αρχής μαγική διαδικασία
Ίσως να μην προσέξατε αρκετά το σχόλιό μου. Ο πυρήνας κάθε επιστήμης (κατά Λάκατος) είναι μεταφυσικός, ξεκινά από άρρητες ή ρητές μεταφυσικές αποδοχές. Αυτές οι αποδοχές είναι αποδοτικές; Μας βοηθούν να ερμηνεύσουμε φαινόμενα; Να κάνουμε προβλέψεις; Έχουν τεχνολογική εφαρμογή; Αν ναι, καλώς. Αλλιώς, έχουμε πρόβλημα, και πρέπει ν” αλλάξουμε κάποια πράγματα (χοντρικά όλο αυτά).
τετάρτη 23 μαΐου '07, μεσάνυχτα
Βασικά, δυσκολεύομαι να κατανοήσω το πρώτο μέρος του σχολίου σας, Mersault (Ο Lakatos δεν αποφεύγει να απαντήσει…).
Ως προς το δεύτερο μέρος, κατανοώ πως η ιατρική είναι εφαρμογή που έχει δανειστεί θεωρίες και εργαλεία από άλλους επιστημονικούς κλάδους (φυσική, βιολογία, χημεία, ανατομία, κτλ) κι έχει μικρότερο βαθμό αυτοτέλειας από το κοινωνικό περιβαλλόν σε σχεση με τις επιστήμες. Αλλά, σε τελική ανάλυση, όλες οι επιστήμες δεν έχουν κοινωνικό αντίκτυπο;
Γράφει ο talos, νομίζω πολύ σωστά, πως η ιατρική είναι μια συστηματική εμπειρογνωσία. Αυτό που λείπει από την ιατρική είναι το άλλο μισό, ένα δικό της εννοιολογικό πλαίσιο.
Αν η συζήτηση παρεκτράπη πέραν της «επιστήμης» της ομοιοπαθητικής, υπόλογος είναι ο υποφαινόμενος και οι εμμονές του.
πέμπτη 20 μαρτίου '08, μεσάνυχτα
Έχεις απόλυτο δίκιο.
Στο ΕΚΠΑ τμήμα Φαρμακευτικής δυστυχώς διδάσκεται και ως μάθημα επιλογής.
πέμπτη 20 μαρτίου '08, μεσάνυχτα
Είναι ντροπή για το Ελληνικό Πανεπιστήμιο